Jak uniknąć błędów?
II część rozmowy z Dyrektorem Centrum Certyfikacji – Dominikiem Barteckim.
W Tabeli na stronie 2 Ankiety wymienione są procesy, które są objęte normami/specyfikacjami (część EN 1090-2,3,4 i 5) i tylko wyroby wykonane tymi procesami mogą być certyfikowane wg EN 1090 -1.
Jest w tym miejscu bardzo istotne aby zaznaczyć poprawnie te procesy, które są stosowane i te które są podzlecane podwykonawcom, bo od tego zależy czas inspekcji i cena.
Mamy tutaj przynajmniej jeden przypadek szczególny. Dotyczy on np. obliczeń wytrzymałościowych. Niezależnie od tego czy klient ma swoją pracownię projektową i jest w stanie u siebie wykonać wszystkie obliczenia, czy ma podpisaną umowę z biurem projektowym i zleca projektowanie na zewnątrz, to proces i w jednym i drugim przypadku będzie podlegał ocenie.
Czyli projektowanie własne i zlecone na zewnątrz wlicza się do zakresu certyfikacji.
Trzeba mieć zatem świadomość, że pewne elementy z biura projektowego zewnętrznego będą podlegały ocenie podczas inspekcji.
Czyli firma będzie musiała mieć przede wszystkim procedurę projektową z biura projektowego, schemat organizacyjny z odpowiedzialnościami i kompetencjami (czyli kto za to w biurze czy dziale projektowym odpowiada), kopię uprawnień budowlanych do projektowania. Trzeba zweryfikować legalność posiadanego oprogramowania do projektowania, zakres posiadanych norm do projektowania np. Eurokod 3 lub Eurokod 9 w zależności czy dotyczy to konstrukcji stalowych czy aluminiowych czy też konstrukcji zespolonych ze stali i betonu, tak, żeby była spójność z metodą deklarowania zgodności i Deklaracją Właściwości Użytkowych.
Dobrze by było gdyby jeden przykładowy projekt podczas oceny u wytwórcy był dostępny.
Jesteśmy wtedy w stanie zweryfikować na miejscu zgodność założeń projektowych wziętych do obliczeń.
Czyli powtórzę, że projektowanie to proces który czy jest wykonywany u siebie czy u podwykonawcy, zawsze będzie stanowił część procesu certyfikacji ZKP.
Tak samo jest ze spawaniem. Jeżeli firma podzleca spawanie innej firmie to proces spawania też jest przez nas audytowany w firmie-zleceniobiorcy i też wchodzi w zakres inspekcji.
Natomiast są procesy które pomimo, że są podzlecane to mogą ale nie muszą wchodzić w zakres inspekcji, jak jest najczęściej z wykonywaniem np. zabezpieczeń antykorozyjnych.
Jeżeli klient zaznaczy, że jest to proces podzlecany to z naszej strony będzie najprawdopodobniej telefon do firmy która przesłała nam Ankietę z prośbą o doprecyzowanie pewnych szczegółów.
Jeżeli firma wykonuje ochronę antykorozyjną podzlecając ten proces w całości innej firmie, która np. ma swój certyfikat PN-EN 1090 obejmujący wykonywanie ochrony antykorozyjnej i firma ta sama opracowuje specyfikację malowania czy cynkowania, to odpowiedzialność za proces wykonywania procesów bierze podwykonawca i my nie włączamy tego procesu w zakres certyfikacji.
Natomiast gdyby się okazało, że firma daje podwykonawcy do wykonania ochronę antykorozyjną ale do tego daje swoje specyfikacje, swoje procedury, swoje formularze, swój plan badań i kontroli to wtedy ten proces wykonywania ochrony antykorozyjnej możemy włączyć do certyfikacji ZKP jako proces tak naprawdę tego, który to zleca (czyli tego, którego są procedury).
Jest jeszcze jeden problem, który może wystąpić. Poprzednie wydania norm EN 1090, część 2 i 3 obejmowały łączenie elementów grubościennych i cienkościennych. Nowelizacja tych norm przeniosła procesy łączenia elementów cienkościennych do norm EN 1090-4 i EN 1090-5, które ponadto dotyczą profilowania na zimno poszyć konstrukcyjnych, ścian, sufitów, stropów.
Zatem – w nowym wydaniu EN 1090 cz. 2 i 3 nie ma już procesów łączenia elementów cienkościennych (do 4mm) czyli firmy które wykonują takie połączenia np. nitowanie czy połączenia śrubowe, powinny zaznaczyć część 4.
Często wychodzi to w trakcie trwania inspekcji i trzeba potem niestety korygować zakres oceny.
Generalnie jeżeli Klient ma wątpliwości z interpretacją norm i przepisów prawnych może zwrócić się do Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego, który ma obowiązek udzielania informacji i jest do tego wyznaczonym organem tzw. punktem kontaktowym do spraw wyrobów budowlanych w Polsce.
Kolejne ważne punkty Ankiety to pytania o to czy firma związana jest obecnie umową z inną jednostkę notyfikowaną. Jeżeli firma jest związana umową z inną jednostką to są dwie drogi – Albo zachowuje aktualny certyfikat z innej jednostki i nasza certyfikacja ZKP jest niejako równoległą albo nasz certyfikat ma zastąpić ten obecny, wydany przez inną jednostkę. Tok postępowania w obu przypadkach jest troszeczkę inny szczególnie co do wyznaczenia terminów kolejnych nadzorów zgodnie z rozdziałem B.4 normy EN 1090-1.
Musimy o to pytać dlatego, że zdarzają się firmy nie całkiem profesjonalne, które nie przejdą z wynikiem pozytywnym audytu nadzoru w jednostce, w której uzyskały certyfikat ZKP i próbują ominąć wymagania poprzez zmianę jednostki certyfikującej. My musimy wiedzieć jaki jest powód przejścia i czy firmie nie został po prostu zawieszony certyfikat w innej jednostce. Nie warto w ankiecie poświadczać nieprawdy bo każda ankieta podlega przeglądowi i takie sytuacje są wyłapywane i wyjaśniane jeszcze przed inspekcją.
Z doświadczenia powiem, że często powodem zmiany jednostki certyfikującej jest niesatysfakcjonująca cena bądź warunki współpracy i obsługa przez obecną jednostkę certyfikującą. Dlatego też możemy poprosić Klienta lub jednostkę certyfikującą która udzieliła certyfikacji o uzupełnienie informacji w postaci np. raportów z poprzednich nadzorów.
Drugie istotne pytanie brzmi – Czy firma POSIADAŁA w przeszłości Certyfikat innej jednostki?
Jako niezależna jednostka certyfikująca musimy również znać powód dlaczego firma nie posiada już ważnego certyfikatu.
Czy Klient zrezygnował sam i certyfikacja została zakończona? Czy jednostka certyfikująca cofnęła certyfikację i wycofała certyfikat?
Znając powód i mając ogląd sytuacji dopiero wtedy podejmujemy decyzję, czy możemy podjąć się certyfikacji.
I ostatnia rzecz istotna przy wypełnianiu Ankiety, na którą trzeba zwrócić uwagę to PŁATNIK.
Zdarza, że się za audyt chce zapłacić np. firma matka czyli centrala holdingu. Może też być tak, że firma która wdrażała system ZKP bierze odpowiedzialność i ponosi koszty certyfikacji a potem refakturuje swojego Klienta. W tym przypadku oczywiście umowa jest podpisywana zawsze z organizacją, która poddawana jest ocenie, dopuszczamy jednak możliwość wskazania innego płatnika.
Pozdrawiam!
Dominik Bartecki
